Tôm hùm bông khan hàng, giá leo thang

Nguồn cung tôm hùm bông đang sụt giảm nghiêm trọng do cả thiên tai lẫn sự thay đổi trong cơ cấu nuôi trồng, đẩy giá bán lẻ tại các thành phố lớn liên tục leo thang. Trong khi người tiêu dùng trong nước khó tìm mua, nghịch lý là tổng kim ngạch xuất khẩu tôm hùm của Việt Nam lại đang tăng trưởng ở mức kỷ lục. 

Giá tăng vọt, hàng khan hiếm tại các thành phố lớn

Khảo sát tại các cửa hàng và siêu thị hải sản ở TP.HCM cho thấy, giá tôm hùm bông đã tăng từ 20-35% so với cùng kỳ năm ngoái. Giá tôm hùm bông loại trên 1kg hiện được niêm yết ở mức gần 2,8 triệu đồng/kg, trong khi loại nhỏ hơn cũng có giá khoảng 2,5 triệu đồng/kg.

Nhiều cửa hàng cho biết lượng hàng về ngày càng ít, giảm khoảng 30% so với các tháng trước, và thường xuyên ở trong tình trạng "cháy hàng". Ông Trần Văn Trường, CEO một chuỗi hải sản lớn, chia sẻ: "Có những đợt, cả tuần cửa hàng không nhập được con tôm hùm bông nào".

Nguồn cung trong nước sụt giảm mạnh từ nhiều phía

Nguyên nhân chính của tình trạng khan hiếm này đến từ sự sụt giảm nguồn cung tại các vùng nuôi trọng điểm. Đầu tiên là thiệt hại nặng nề do mưa lũ kéo dài cuối tháng 11/2025 tại Phú Yên, đặc biệt là vùng vịnh Xuân Đài. Nước ngọt đổ về đột ngột đã khiến tôm hùm bị sốc nước và chết hàng loạt, nhiều hộ nuôi gần như mất trắng.

Bên cạnh yếu tố thời tiết, sự thay đổi trong cơ cấu nuôi trồng là nguyên nhân sâu xa. Theo ông Đoàn Văn Quang, Giám đốc một hợp tác xã tại Sông Cầu (Phú Yên), các hộ nuôi hiện nay gần như không còn nuôi tôm hùm bông. Lý do là vì thị trường xuất khẩu chính là Trung Quốc đã thay đổi thị hiếu, giảm mua tôm cỡ lớn và chuyển sang ưa chuộng tôm có trọng lượng dưới 0,3 kg. Điều này đã khiến nhiều hộ dân chuyển hẳn sang nuôi tôm hùm xanh để dễ tiêu thụ hơn.

Nguồn cung nhập khẩu cũng không khá hơn khi tôm hùm bông thiên nhiên từ Australia đang vào giai đoạn cuối mùa khai thác, khiến lượng hàng nhập về giảm mạnh.

Nghịch lý xuất khẩu: Tôm hùm xanh bùng nổ

Trái ngược với sự khan hiếm của tôm hùm bông, tổng kim ngạch xuất khẩu tôm hùm của Việt Nam lại ghi nhận mức tăng trưởng kỷ lục. Theo số liệu của Cục Hải quan, lũy kế 10 tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu tôm hùm đạt 712 triệu USD, tăng vọt 135% so với cùng kỳ 2024.

Tuy nhiên, đà tăng trưởng này gần như hoàn toàn đến từ tôm hùm xanh, với kim ngạch chiếm tới 98% tổng giá trị (khoảng 700 triệu USD). Thị trường Trung Quốc và Hong Kong tiếp tục là động lực tăng trưởng chính, chiếm gần như toàn bộ giá trị xuất khẩu của ngành.

Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) nhận định, nhu cầu từ Trung Quốc sẽ còn duy trì ở mức cao trong giai đoạn cuối năm. Tuy nhiên, để duy trì đà tăng trưởng, ngành tôm hùm cần sớm ổn định vùng nuôi sau thiên tai và nâng cao năng lực đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng ngày càng khắt khe từ các thị trường nhập khẩu.