Tại sao phải 'bỏ đói' tôm trước khi thu hoạch?

Trong kỹ thuật thu hoạch và chế biến thủy sản, có một bước tưởng như nhỏ nhưng lại quyết định trực tiếp đến chất lượng và giá bán của tôm thương phẩm.

Ngưng cho tôm ăn trước khi thu hoạch không phải là cách “tiết kiệm cữ ăn cuối”, mà là một thao tác kỹ thuật được các kỹ sư nuôi tôm và cơ quan chuyên môn khuyến cáo áp dụng.

Tránh hao hụt trọng lượng giảm thất thu khi bán

Yếu tố đầu tiên quyết định giá bán của tôm chính là hình thức bên ngoài. Một con tôm vừa ăn no sẽ có đường ruột to và đầy thức ăn, làm cho thân tôm trông kém hấp dẫn và vỏ dễ bị xỉn màu. Ngược lại, việc cho tôm nhịn ăn giúp đường ruột được làm sạch hoàn toàn. Kết quả là con tôm có thân hình thon gọn, vỏ sáng bóng và đường chỉ đen mảnh, đáp ứng đúng tiêu chuẩn "hàng loại 1" của các nhà máy chế biến. 

Quan trọng hơn, thức ăn còn trong ruột được xem là "trọng lượng giả", và các đơn vị thu mua có kinh nghiệm thường sẽ "trừ hao" từ 5-10% tổng trọng lượng nếu phát hiện tôm chưa được làm sạch ruột đúng cách, gây ra một tổn thất kinh tế không hề nhỏ.

Giữ trọn chất lượng thịt và tăng tỷ lệ sống sau thu hoạch

Không chỉ ảnh hưởng đến hình thức, việc thu hoạch khi tôm còn no cũng tác động tiêu cực đến chất lượng thịt. Quá trình thu hoạch gây stress cực độ, nếu kết hợp với việc trao đổi chất đang diễn ra mạnh mẽ, sẽ khiến thịt tôm trở nên nhão, kém săn chắc. Cho tôm nhịn ăn giúp chúng ổn định lại trạng thái sinh lý, giữ cho vỏ cứng và thịt chắc, giòn hơn, bảo toàn được vị ngọt tự nhiên.

Bên cạnh đó, một con tôm đang tiêu hóa thức ăn sẽ có nhu cầu oxy cao hơn nhiều so với bình thường. Khi vận chuyển trong môi trường chật hẹp, những con tôm no sẽ nhanh chóng tiêu thụ hết lượng oxy có sẵn, dẫn đến tình trạng ngạt và chết hàng loạt. Việc cho tôm nhịn ăn giúp làm chậm quá trình trao đổi chất, giảm nhu cầu oxy, qua đó tăng đáng kể tỷ lệ sống của tôm, đặc biệt là trong các lô hàng cần vận chuyển đi xa.

Thời gian "vàng" và những lưu ý quan trọng

Theo khuyến cáo của các kỹ sư thủy sản, thời gian "vàng" để cho tôm nhịn ăn là từ 6 đến 12 giờ trước khi kéo lưới. Đây là khoảng thời gian đủ để tôm tiêu hóa hết thức ăn nhưng chưa đến mức quá đói để phải lặn xuống đáy ao tìm kiếm mùn bã hữu cơ, nơi chứa nhiều khí độc và mầm bệnh. Trong suốt thời gian này, người nuôi vẫn phải duy trì chạy quạt nước và sục khí để đảm bảo môi trường ao nuôi ổn định, tránh gây thêm stress không cần thiết cho tôm.

Việc cho tôm nhịn ăn trước khi thu hoạch không phải là một "thủ thuật", mà là một công đoạn kỹ thuật bắt buộc và khoa học. Áp dụng đúng và đủ thời gian sẽ giúp người nuôi nâng cao chất lượng sản phẩm, tối ưu hóa lợi nhuận và xây dựng uy tín với các đơn vị thu mua.