Lợi ích và liều lượng khuyến cáo khi sử dụng phèn xanh

Phèn xanh (hay còn gọi là Sulfat đồng - CuSO₄·5H₂O) là một loại hóa chất quen thuộc được nhiều bà con nuôi tôm sử dụng để xử lý nước ao, phòng trị các bệnh do vi khuẩn, nấm và ký sinh trùng gây ra. Tuy nhiên, việc sử dụng phèn xanh không đúng cách có thể gây hại cho tôm và hệ sinh thái ao nuôi. Bài viết dưới đây sẽ giúp bà con hiểu rõ hơn về công dụng, cách dùng và những lưu ý quan trọng khi sử dụng phèn xanh trong ao nuôi tôm.

Phèn xanh là tên gọi dân gian của đồng sulfat (CuSO₄·5H₂O), một hợp chất có màu xanh lam đặc trưng, tan trong nước. Trong nuôi trồng thủy sản, chất này được dùng phổ biến để diệt tảo độc, diệt rong nhớt, phòng trị ký sinh trùng và nấm gây bệnh trên tôm cá.

Tác dụng của phèn xanh trong ao nuôi tôm

Diệt tảo lam, rong nhớt

Khi ao xuất hiện hiện tượng bùng phát tảo lam (cyanobacteria), phèn xanh có thể được dùng để kiểm soát mật độ tảo, ngăn ngừa hiện tượng thiếu oxy và tôm nổi đầu.

Phòng trị nấm và ký sinh trùng

CuSO₄ có khả năng tiêu diệt các loại nấm như nấm mang, nấm sợi, cũng như các sinh vật ký sinh như trùng bánh xe, trùng loa kèn, trùng mỏ neo,...

Hỗ trợ cải tạo ao

Trong quá trình xử lý ao trước khi thả giống, phèn xanh giúp tiêu diệt mầm bệnh còn tồn tại trong nước.

Liều lượng sử dụng an toàn

Việc sử dụng phèn xanh cần hết sức cẩn trọng, đặc biệt là trong các hệ thống nuôi thâm canh, mật độ cao. Liều lượng tham khảo:

Liều diệt tảo, rong nhớt:

0,1 – 0,5 ppm (tức là 0,1 – 0,5 gram/m³ nước ao).

Pha loãng trong nước sạch, tạt đều khắp ao.

Liều trị bệnh:

Có thể dùng 0,2 – 0,3 ppm tùy theo loại bệnh, nhưng nên thử nghiệm trước ở một khu vực nhỏ.

Lưu ý: Không được vượt quá 1 ppm để tránh gây ngộ độc cho tôm.

Thời điểm và cách dùng hợp lý

Không sử dụng vào buổi trưa nắng nóng hoặc khi pH > 8,5 (đồng sẽ độc hơn ở pH cao).

Dùng vào sáng sớm, lúc tảo đang hoạt động mạnh.

Sau khi sử dụng, cần tăng cường quạt nước, bổ sung men vi sinh để ổn định lại môi trường.

Những rủi ro khi lạm dụng phèn xanh

Tôm bị sốc hoặc chết hàng loạt nếu dùng sai liều hoặc dùng liên tục.

Tích lũy đồng trong nền đáy, làm giảm chất lượng nước và ảnh hưởng lâu dài đến tôm.

Diệt vi sinh vật có lợi trong ao nếu không kết hợp xử lý sinh học.

Khuyến cáo

Phèn xanh chỉ nên sử dụng khi thật sự cần thiết và cần tuân thủ liều lượng khuyến cáo.

Luôn theo dõi các chỉ tiêu môi trường (pH, nhiệt độ, độ kiềm, oxy hòa tan...) trước và sau khi dùng.

Kết hợp với các biện pháp quản lý ao hiệu quả, sử dụng chế phẩm sinh học để hạn chế sự phụ thuộc vào hóa chất.

Phèn xanh là một công cụ hữu ích trong nuôi tôm nếu được sử dụng đúng cách và đúng liều. Tuy nhiên, bà con cần thận trọng để tránh tác dụng phụ, gây ảnh hưởng đến sức khỏe tôm và hệ sinh thái ao nuôi. Hướng tới nuôi tôm bền vững, ít hóa chất, nhiều sinh học là xu hướng lâu dài để nâng cao hiệu quả và giảm rủi ro.